تاثیرتیمارهای پیش کاشت و میزان نیتروژن بر خصوصیات کیفی و کمی ذرت سیلویی هیبرید سینگل کراس ۷۰۴

سابقه و هدف: با توجه به مضرات و آلودگی های کاربرد کودهای شیمیایی، نیاز به کاهش مصرف این نهاده ها و یافتن راهکارهای اکولوژیک جهت تأمین نیاز غذایی گیاهان زراعی احساس می شود. یکی از این راه ها استفاده از گیاهان پیش کاشت مناسب می باشد. بنابراین تحقیق حاضر با هدف ارزیابی تأثیر تیمارهای پیش کاشت و مدیریت سطوح مصرف نیتروژن بر خصوصیات کیفی علوفه ذرت اجرا شد. مواد و روش ها: آزمایش در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی کرج در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا درآمد. فاکتور اصلی شامل تیمارهای پیش کاشت در چهار سطح (پرکو، بوکو، آیش و کود دامی) و فاکتور فرعی شامل سطوح کود نیتروژن در سه سطح (120، 240 و 360 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره) بود. پرکو و بوکو گیاهانی از خانواده شب بوئیان هستند که در صورت برگشت به خاک سبب افزایش ماده آلی می شوند. بذور ذرت رقم سینگل کراس 704 با تراکم 12 بوته در مترمربع توسط دستگاه ردیف کار پنوماتیک کشت شد. در پایان فصل، صفات کیفی و کمی علوفه شامل درصد ماده خشک قابل هضم، درصد قندهای محلول در آب، درصد پروتئین خام، درصد فیبرهای غیرمحلول در شوینده اسیدی، درصد فیبرهای غیرمحلول در شوینده خنثی، درصد خاکستر کل و عملکرد علوفه تعیین شد. تجزیه داده ها با استفاده از نرم افزار sas (version 9.1.3) و مقایسه میانگین ها با آزمون lsd در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد تأثیر تیمارهای پیش کاشت بر ماده خشک قابل هضم، فیبر قابل حل در شوینده خنثی و عملکرد علوفه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود، به طوری که در تمامی صفات، پیش کاشتِ پرکو و بوکو برترین تیمار نسبت به تیمارهای آیش و کود دامی بودند. بیشترین عملکرد علوفه تحت تأثیر تیمار پیش کاشت پرکو (23/78 تن در هکتار) و کمترین عملکرد علوفه مربوط به تیمار کود دامی (71/63 تن در هکتار) بود. تأثیر سطوح نیتروژن بر ماده خشک قابل هضم، فیبر قابل حل در شوینده خنثی و عملکرد علوفه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود، به طوری که با افزایش مصرف نیتروژن، میزان این صفات افزایش یافت. اثر متقابل تیمارهای پیش کاشت و سطوح نیتروژن بر قندهای محلول در آب، پروتئین خام، فیبر قابل حل در شوینده اسیدی و خاکستر کل در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود؛ به طوری که تیمار پیش کاشت پرکو و مصرف 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، بالاترین مقادیر صفات مذکور را ایجاد کرد. بیشترین درصد پروتئین خام تحت تأثیر تیمار پیش کاشت پرکو و میزان 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به میزان 07/9 درصد و کمترین درصد پروتئین خام مربوط به تیمار کود دامی و مقدار 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به میزان 6/4 درصد بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش کاربرد تلفیقی کودهای آلی با کود شیمیایی نیتروژن، باعث افزایش صفات کمی و کیفی مورد بررسی در ذرت سیلویی شده است. از این رو با کاربرد کودهای آلی، ضمن کاهش قابل توجه در مصرف کود شیمیایی نیتروژن می توان اثرات سوء زیست محیطی آنها را کاهش داد. نتایج آزمایش نشان داد پیش کاشت های پرکو و بوکو تأثیر مثبت و قابل توجهی بر پارامترهای کیفی و کمی ذرت سیلویی داشته و واکنش ذرت سیلویی به محصول پیش کاشت متفاوت می باشد. به طورکلی می توان گفت که کشت گیاهان پیش کاشت و برگشت بقایای آن ها به خاک موجب حاصلخیزی خاک و به تبع آن بهبود صفات کمی و کیفی ذرت سیلویی شده و می تواند یکی از راه های نیل به کشاورزی پایدار محسوب گردد.